Binlerce yıl evvel insanların rutini olan kimi davranışlar günümüzde “yeni” veya “mucize bilgi” diye pazarlanıyor. Bunlardan biri de çıplak ayakla toprağa basmak. Uzmanlar, toprağa çıplak ayakla temas etmenin en etkili antioksidan olduğunu söylüyor. Ayağın, toprakla öpüşmesini her zaman esrarlı bulmuşumdur. Aborjinler, atalarının ruhlarıyla ayak vurarak konuştuklarına inanırlarmış. Bu inancın sadece Aborjinlere has olduğunu düşünmüyorum. Elbette emin değilim ama bizdeki ayak figürlerinin ön planda olduğu horon, zeybek gibi oyunlarda da bu tarz bir anlayış var gibi. Mesela “horon” eskiden çıplak ayakla oynanıyormuş. Bunun o dönemlerde her yerin toprak, bağ-bahçe olmasıyla veya ayakkabı sahibi olmanın zorluğuyla alakası olduğunu sanmıyorum. Ne zaman profesyonel gösteriden uzak bir horon izlesem, transa girmiş bir biçimde ayaklarını yere vuran insanlar görüyorum. İlla ki Aborjinler gibi atalarıyla konuşmak için “bilinçli” bir eylem yapıyorlar demiyorum ama kendilerinin bile farkında olmadığı bir gizem/anlam olduğunu düşünüyorum. Zeybek oyununda da benzer ama biraz farklı bir durum var. Zeybeğin çıkışı hakkında bilgi sahibi değilim ama bildiğim zeybeklerin aslında “ağıt” formunda olduğunu düşününce bunun da bir ritüel, zeybekte adı geçenlere ve benzer hayat yaşayanları yad etmek olabileceği ihtimali ortaya çıkıyor. Çökertme, Kerimoğlu, Ah bir ataş ver, İzmir’in kavakları (Çakıcı Efe Türküsü) v.s Mesela Çökertme’nin sözlerini aklımıza getirelim: Halil ve Gülsüm deniz yoluyla kaçarlarken yakalanıyorlar. Halil öldürülüyor, Çerkez Kaymakam da Gülsüm’ü zorla alıkoyuyor. Şimdi bu kadar trajik anlatının yer aldığı bir müziğin neredeyse bütün düğünlerde çalınıyor olması ve insanların da bu sözler eşliğinde figürler sergilemesi mantıklı mı? Bence değil. Ama işte bugünün anlayışıyla, kabulüyle değil. “Türkü” formunda aslolan “ses” değil, “söz”dür. Ne kadar hareketli, ağır olduğuna bakmadan söze kulak kesilirsin. Anlam arayışına girersin. Aynı tutum Türk Sanat Müziği için de geçerlidir. Yaşadığımız dönemde ses, sözün önüne geçti gibi. Hoş bir tınıya sahip sesin içine hiçbir “dert”i olmayan anlatılar koyup “eser” diye piyasaya sunuyorlar. İşte bu anlayıştan dolayı bir çiftin en mutlu günlerinden birinde, orijinal hali “ağıt” olan ama oyun havası formatında olduğu için bir durup üzerine düşünmeden kendini müziğe kaptıran yığınlar görebiliyoruz.